Qara ləkələr dəridən ifraz olunan yağın və ölü dəri hüceyrələrinin məsamələrdə toplanması nəticəsində yaranır. Tıxanmış məsamənin ucu dəriyə açıqdırsa, qara nöqtə kimi görünür. Tıxanmış məsamə açıq deyilsə, biz bunları kiçik ağ nöqtələr kimi görürük. Dəri sıxıldıqda daha yaxşı görünürlər. Tibbi dildə tıxanmış məsamələrə komedon deyilir və məsamə ucunun dəriyə açıq olub-olmamasına görə açıq komedonlar (qara nöqtələr) və qapalı komedonlar (ağ nöqtələr) olaraq iki yerə ayrılırlar.
Komedonlar sızanaqların əsas simptomudur. Yetkinlik dövründə adrenal bezlərdən hormon istehsalı başlayır və ilk qara nöqtələr görünür. Xüsusilə yağ ifrazının çox olduğu burun, alın və çənə kimi üzün T bölgəsində müşahidə olunur. Qara və ağ ləkələr digər yağ bezlərinin cəmləşdiyi yerlərdə, məsələn, arxa, sinə, çiyinlərdə də görünə bilər.
Komedonlar sızanaqdan başqa digər hallarda da yarana bilər. Hidradenitis suppurativa (akne inversa) adlanan xəstəlikdə qoltuqaltı, qasıq, döş və omba altı kimi qıvrım nahiyələrdə iltihablı sızanaqlarla müşahidə edilə bilər.
Komedonlar həmçinin həddindən artıq günəşə məruz qalma nəticəsində yaranan fotoqocalmanın bir əlamətidir. Əkinçi və dənizçi kimi həyatları boyu sıx günəş işığına məruz qalan insanlarda, ənsə və yanaq sümüklərində bir araya toplanmış iri qara ləkələri görə bilərik.
Nadir hallarda bədənin müəyyən hissəsində yerləşən komedon qrupları mol kimi görünə bilər.
Bədəndə, əsasən də arxa dəridə qara ləkə kimi görünən başqa bir vəziyyət "epidermal kist"dir. Bu kistlərin içindəki material qara nöqtələrdəkinə bənzəyir, lakin qara nöqtələrdə məsamələr tunel şəklində tıxanır, epidermal kistada isə dərinin altında kisə olur. Epidermal kistlər zamanla yavaş böyüyür və bəzən iltihablı, qırmızı, şiş və ağrılı ola bilər. Sıxılanda onların içindən pis qoxulu ağ-sarı material çıxır. Bu kistaların sıxılması arzuolunmazdır, çünki bu zaman kistanın həcmi artır və iltihablanması daha asan olur. Bu sızanaqların əlaməti deyil və onlar xərçəngə çevrilmir.
Qara nöqtələrin səbəbinə görə müalicə planlaşdırılır. Bəzi şərtlər istisna olmaqla, onu bərkitmək arzuolunmazdır. Bunun çirklənmə, həddindən artıq yuyulma, fırçalama və ya ilə heç bir əlaqəsi yoxdur Dərini qıcıqlandıracağı üçün tez-tez peeling etmək tövsiyə edilmir. Dərini mütəmadi olaraq məsamələrə nüfuz edən təmizləyicilərlə təmizləmək və qara nöqtələrin əmələ gəlməsinin qarşısını alan kremlərdən istifadə etmək lazım ola bilər. Yağlı kremlərdən, tərləmədən, saç kondisionerlərindən və saçın üz dərisi ilə təmasından uzaq durmaq daha yaxşıdır, çünki bunlar qara nöqtələrin əmələ gəlməsini asanlaşdıracaq. Qara nöqtələrin səbəbini ayırd etmək, dəqiq məlumat almaq və müalicəni düzgün planlaşdırmaq üçün dermatoloqdan kömək almaq faydalıdır.
oxumaq: 0
