Uşaq qastroenterologiyası təbabətin uşaqlarda həzm sistemi (yemək borusu, mədə, bağırsaq, qaraciyər, mədəaltı vəzi və öd kisəsi) xəstəlikləri ilə məşğul olan bölməsidir. İnkişaf etmiş Qərbi Avropa ölkələrində uzun illər mövcud olmasına baxmayaraq, ölkəmizdə 90-cı illərin əvvəllərində Səhiyyə Nazirliyi və YÖK tərəfindən elm sahəsi kimi qəbul edilmişdir.
Çünki o, bir çox orqanlar yaradır. həzm sistemi, təbii olaraq bir çox xəstəliklər var. . Bu xəstəlikləri olan uşaqlar müxtəlif simptomlarla həkimə müraciət edə bilərlər. Bunlardan ən çox rast gəlinənləri qusma, ishal, qəbizlik, qarın ağrısı, iştahsızlıq, çəki artımının azalması, boy qısalığı və sarılıqdır.
Uşaqlarda ən çox rast gəlinən əlamətlərdən biri də qusmadır. Ən çox qastroezofageal reflü adlanan xəstəlikdə müşahidə olunur. Bu xəstəlik uşaqların 8-9% -ində baş verir. Qida borusu ilə mədənin qovşağında qapağın boşalması bu xəstəliyə səbəb olur. Həddindən artıq qusma nəticəsində çəki artımının ləngiməsi, qida borusunda ezofagit deyilən xoralar (xoralar), qusmuş qidanın tənəffüs yollarına daxil olması səbəbindən pnevmoniya, təkrarlanan astma tutmaları, bronxit, bronxiolit, təkrarlanan tənəffüs yollarının infeksiyaları (faringit, medialarit) ), Hətta səs-küy də müşahidə oluna bilər. Qusma həmçinin bütün infeksion xəstəliklər, ishal, hepatit (sarılıq xəstəliyi), öd kisəsi xəstəlikləri, qastrit və xoralarla müşayiət oluna bilər.
İnkişaf etməkdə olan ölkələrdə 2-3 yaşa qədər uşaqlar ishal xəstəliyindən əziyyət çəkə bilər 2- ildə 3 dəfə. Uzun müddət davam edən ishal, yəni tez-tez nəcis, çəki artımının azalması, böyümənin geriləməsi və müxtəlif vitaminlərin çatışmazlığı baş verə bilər. Uzun sürən ishal zamanı bağırsaq parazitləri, orqanizmin immun sisteminin çatışmazlığı, çölyak xəstəliyi (unlu qidalara qarşı allergiya), qida allergiyası, həzm və ya bəzi qida maddələrinin (şəkər, zülal və yağlar) udulmasının pozulması kimi xəstəlikləri araşdırmaq lazımdır. .
Qəbizlik kiçikdir.Körpələrdə gündə bir dəfədən az, daha böyük uşaqlarda həftədə 3 dəfədən az nəcis çıxarma və ya çətin və sərt nəcis etmə vəziyyətidir. Qarın ağrısı, iştahsızlıq və qanaxma kimi simptomlara səbəb ola bilər. Çox yayılmış, lakin kifayət qədər əhəmiyyət verilməyən bir xəstəlikdir. Müvafiq müalicə alan uşaqların həyat rahatlığı yaxşılaşdırır, iştahı və çəkisini qısa müddətdə artırır.
Uşaqlarda iştahsızlıq və yemək problemi tez-tez rast gəlinir. İştahsızlıq bir çox xəstəliklərlə müşayiət oluna bilər və ananın həddindən artıq səy göstərməsi nəticəsində uşaq yeməyi azalda bilər və qusmağa başlaya bilər. Yavaş çəki qazanan (ayda 500 qramdan aşağı) körpələr ciddi şəkildə müayinə edilməlidir. Yavaş çəki artımı və ya arıqlama və boyda yavaş artım həzm sistemi xəstəliklərində tez-tez rast gəlinir. Məsələn, çölyak xəstəliyi dediyimiz xəstəlik ancaq qısa boyda baş verə bilər.
Uşaqların 25-40%-də qarın ağrısı müşahidə oluna bilər. Qastrit, xora, öd kisəsi və mədəaltı vəzi xəstəlikləri, sarılıq, çölyak xəstəliyi kimi bir çox xəstəliklərlə müşayiət oluna bilər. Qarın ağrısının təkrarlandığı, qusma ilə müşayiət edildiyi, uşağın oyun və ya dərsinə mane olduğu, yeməklə əlaqəli olduğu, gecə yuxudan oyandığı hallarda həzm sistemi ilə bağlı olma ehtimalı yüksəkdir. Bu əlamətlərlə yanaşı qarın ağrısının mədə səviyyəsində olması onun yemək borusu, mədə və onikibarmaq bağırsağa aid olduğunu deməyə əsas verir. Ölkəmizdə aparılan tədqiqatlar endoskopiya (həzm sisteminin kamera vasitəsilə müayinəsi) ilə təkrarlanan və səbəbi bilinməyən qarın ağrısı olan uşaqların 65 faizində Helicobacter pylori adlı bakteriyanın törətdiyi qastritin olduğunu göstərmişdir. Mədədə yaşayan bu mikrobun müalicə edilmədiyi təqdirdə xora, həzm sistemindən qanaxma və xərçəng kimi xəstəliklərə səbəb ola biləcəyi hamıya məlumdur.
Sarılıq hər yaşda olan uşaqlarda müşahidə olunur. Nadir hallarda qan xəstəlikləri ilə müşayiət olunsa da, əksər hallarda qaraciyər və öd kisəsi xəstəliklərinin əlamətidir. İnfeksiya nəticəsində yaranan sarılıq ölkəmizdə çox yaygındır. Bunlar arasında ilk sırada Hepatit A gəlir. İnsanlarımızın 90%-i bu virusla iyirmi yaşından əvvəl rastlaşır. Hepatit A adətən müalicə olunsa da, Amerika statistikasına görə 0,3% nisbətində qaraciyər koması ilə ölümə səbəb olur. Bundan əlavə, hepatit B, C, D, E kimi əlifba hərfləri ilə qeyd olunan bir çox hepatit virusları var. Sarılığı olan hər bir uşaq potensial təhlükələrə görə çox yaxşı və səlahiyyətli əllərdə izlənilməlidir.
oxumaq: 0
