A. ÜMUMİ MƏLUMAT Normalda insanlarda yoğun bağırsağın xaricə açılan sonuncu hissəsində süngərvari damar şəbəkələri olur. Hemoroid xəstəliyi (Hemoroid) hemoroidal damarlar adlanan bu strukturların genişlənməsi ilə meydana gəlir. Hemoroid venaların orqanizmdə mühüm funksiyaları vardır: Normalda bu damar şəbəkələrində yığılan qan anusun tam bağlanmasını təmin edir. Beləliklə, hemoroidal damarlar, insan anusu idarə edən əzələləri könüllü şəkildə büzməsə belə, defekasiyaya nəzarət etməyə kömək edir. Anusu əhatə edən sfinkter dediyimiz əzələ halqasında qoruyucu bir yastıq təbəqəsi kimi fəaliyyət göstərir. İstirahət və yuxu zamanı anusu (anusu) tamamilə bağlayaraq nəcisin sızmasının qarşısını alır. Hemoroid venaları yerləşdiyi yerə görə xarici və daxili olaraq ikiyə bölünür. Xarici hemoroidlər anus ətrafında yerləşir və nazik dəri ilə örtülür. HEMOROİD XƏSTƏLİYİ (HEMOROZ) NƏDİR? Hemoroid xəstəliyi, anus və düz bağırsaqda olan süngərvari hemoroidal damarların həddindən artıq genişlənməsi və bəzən də anusdan çıxmasıdır. Hemoroid xəstəliyi (Hemoroid) xarici və daxili hemoroidlərdə ayrıca baş verə bilər. Xarici hemoroidlərdə laxtalanma (tromboz) baş verərsə, xəstə böyük ağrı hiss edir. Daxili hemoroidlər isə daha çox qanaxma ilə özünü göstərir. HEMOROİD XƏSTƏLİKLƏRİNİN SƏBƏBLƏRİ (Hemoroid) Xəstəliyin əsas səbəblərindən biri dartılmadır. Gərginlik qanın yüksək təzyiqlə bu nahiyəni doldurmasına səbəb olur. Gərginlikdən başqa, qarın içi təzyiqi artıran digər amillər də hemoroid xəstəliyinə (Hemoroid) səbəb ola bilər, məsələn: Qəbizlik Xroniki öskürək Hamiləlik Piylənmə Ağır yük qaldırma Prostat vəzi xəstəlikləri B. HEMOROİD XƏSTƏLİKLƏRİNİN ƏLAMƏTLƏRİ (Hemoroid) Qanama zamanı qanaxma (hemoroid) ən ümumi simptom. Parlaq qırmızı rəngdədir, tez-tez damlalarda təzədir. Nəcisdə və təmizlik zamanı qan görünə bilər. Defekasiya zamanı anusun çıxması (defekasiya), palpasiya olunan şişlik. Xəstə yumşaq şişkinlikdən və ya anusdan çıxan kütlədən şikayətlənir. Bəzi xəstələr bu çıxıntılı şişkinliyi yenidən anusa itələyə bilərlər. Anal nahiyədə qaşınma (anus) Hemoroidal damarlar normal funksiyalarını yerinə yetirə bilmədikdə, anal nahiyənin gigiyenası pozulur. Anusun tam bağlanmaması səbəbindən nəcis və nəcis axın sızması baş verir. Bu qaşınmaya səbəb olur. Ağrı: Xəstələr bu şikayətləri tam ifadə edə bilmirlər. Onlar bunu ağrı, sancma və ya yanma hissi kimi təsvir edə bilərlər. Xüsusilə xarici hemoroidlərin trombozu (damarda qan laxtalanması) şiddətli ağrılara səbəb olur. Daim anal kanaldan (anus) kənarda qalan və toxunduqda ağrılı olan şişkinliklər daxili hemoroidlərin anusdan çıxması nəticəsində inkişaf edə bilər və ya xarici hemoroidlərin trombozu nəticəsində yarana bilər. XƏSTƏLİKİN MƏRHƏLƏLƏRİ: Mərhələ 1: Qanaxma baş verir. Mərhələ 2: Qanaxma ilə yanaşı daxili hemoroidlər (xovlar) defekasiyadan (defekasiyadan) sonra çıxır və bir müddət sonra öz-özünə daxil olur. 3-cü mərhələ: Qanaxma ilə yanaşı, defekasiyadan (defekasiyadan) sonra daxili hemoroidlər (qabaqlar) çıxır və onları əlin köməyi ilə itələmək lazımdır. Mərhələ 4: Qanama ilə yanaşı daxili hemoroidlər (xovlar) daim xarici olur. C. MÜAYİNƏ VƏ DİQNOZ HEMOROİD (Hemoroid) MÜAYİNƏSİ Xəstə dizləri üstə əyilmiş və ya böyr üstə uzanmış vəziyyətdə əvvəlcə həkim tərəfindən anus nahiyəsi vizual olaraq yoxlanılır və sonra barmağı anusa daxil edilərək müayinə tamamlanır. Bu müayinə adətən hemoroid xəstəliyi (xovlu) diaqnozu üçün kifayətdir. Ancaq hemoroidə bənzər şikayətlər kolon xərçəngi kimi xəstəliklərdə də görülə bildiyindən və hemoroidlərlə yanaşı müayinə zamanı aşkar edilə bilməyən başqa xəstəliklər də ola biləcəyi üçün sigmoidoskopiya və ya kolonoskopiya da lazımdır. İlk simptom olaraq defekasiya zamanı qanaxma ilə bir çox pozğunluqlar baş verə bilər. Yoğun bağırsaq xərçəngi (yoğun bağırsaq və düz bağırsağın xərçəngi), yoğun bağırsaq polipləri, anal fissura, iltihab (abses), fistula əmələ gəlməsi, iltihablı bağırsaq xəstəliyi (ülseratif kolit və Crohn xəstəliyi), bağırsaq prolapsası (prolaps), nəcis tutmama (inkontinans), qaşınma xəstəlik, irritabl bağırsaq sindromu, cinsi yolla keçən xəstəliklər və bir çox başqa vəziyyətlər bu sahəyə təsir edə bilər. Buna görə də differensial diaqnoz çox vacibdir və mütəxəssis həkim tərəfindən aparılmalıdır. D. HEMOROİDİN MÜALİCƏSİ Hemoroid xəstəliyinin müalicəsi xəstənin şikayətlərindən və xəstəliyin mərhələsindən asılı olaraq dəyişir. Müalicədə bir çox alternativ var. Bununla belə, ideal olan xəstə üçün uyğun olan üsulu seçməkdir. İlk növbədə defekasiya və qidalanma vərdişləri tənzimlənməlidir. � � Nəcis vərdişlərinin tənzimlənməsi Müalicə üçün müntəzəm defekasiya vərdişləri vacibdir. Tualetdə uzun müddət oturmaq (siqaret çəkmək, qəzet oxumaq və s.) və həddindən artıq gərginlikdən qaçınmaq hemoroid venalarındakı gərginliyi və təzyiqi azaldır, beləliklə hemoroidin anusdan çıxmasının qarşısını alır. – Pəhrizin tənzimlənməsi, yeməklərdə lifli (lifli) qidaların nisbətinin artırılması və müntəzəm defekasiya vərdişlərinin əldə edilməsi kömək edə bilər. Digər vacib məsələ kifayət qədər su içməkdir. Gündə ən azı 10-12 böyük stəkan su içməlisiniz. Meyvə suyu, qəhvə və çay suyu əvəz etmir. Tibbi müalicələr 1. Oturma hamamı Gündə bir neçə dəfə 10 dəqiqə isti suda oturmaq simptomları azaldır. Oturma hamamından sonra anal bölgə nəm qalmamalı və quru saxlanmalıdır. Bu müalicə ilə ən şiddətli hemoroidlərdə belə 2-7 gün ərzində ağrılar azalır və anus ətrafındakı sərt şişlik 4-6 həftə ərzində yox olur. 2. Krem tətbiqləri Hemoroid xəstəliyinin müalicəsində istifadə edilən çoxlu pomadlar var. Həkiminiz xəstəliyin vəziyyətindən asılı olaraq sizə pomad tövsiyə edə bilər. 3. Dərmanlar Anal nahiyədəki damarların qan dövranını tənzimləyən və həddindən artıq şişkinliyin qarşısını alan, hemoroid xəstəliyinin qısa müddətdə normala dönməsini asanlaşdıran dərmanlar var. Bu dərmanlar həkim nəzarəti altında istifadə edilməlidir. Cərrahi Müalicələr 1. Lazer üsulu son illərdə getdikcə daha çox istifadə edilən bir üsuldur. Müvafiq xəstələrə və müvafiq təcrübəli komanda tərəfindən tətbiq edildikdə çox yaxşı nəticələr əldə edilir. Prosedurdan sonra demək olar ki, ağrı yoxdur. Dərhal ayağa qalxa bilərsiniz, uzanmağa ehtiyac yoxdur. 2. Hemoroidektomiya - Klassik Cərrahi üsul hemoroidlərin çıxarılmasıdır. Bu proses klassik üsullarla, həmçinin liqasure, koteriya və ultrasəs skalpel kimi alətlərdən istifadə etməklə həyata keçirilə bilər. Reabilitasiya müddəti həyata keçirilən cərrahi əməliyyatın həcmindən asılı olaraq üç həftəyə qədər çəkə bilər. 3. Ştapler (Lonqo) üsulu (Stapler hemoroidopeksiya, Ştapel hemoroid əməliyyatı) Son illərdə inkişaf edən bir üsuldur. Daha az ağrılı üsuldur, sağalma və gündəlik həyata qayıtmaq daha tezdir. Bu, stapler adlanan birdəfəlik alətlərdən istifadə etməklə həyata keçirilən əməliyyatdır.
oxumaq: 0