Niktalopiya kimi tanınan gecə korluğu az işıqlı mühitlərdə görmə problemlərinə verilən addır. Gecə korluğu olan insanlar zəif işıqlandırılan yerlərdə, kinoteatrlarda və zəif işıqlı yerlərdə gecə görməkdə çətinlik çəkirlər. Bu görmə pozğunluğu tamamilə görmə itkisi deyil, qaranlıqda avtomobil sürmək, yerimək kimi fəaliyyətlərdə çətinlik olaraq görülür. Gecə korluğu müxtəlif sağlamlıq problemlərinə görə baş verə bilər. Bu problemlərin bəzilərini müalicə etmək mümkün olsa da, digərlərini müalicə etmək mümkün deyil.
Gecə korluğu nədir?
Gecə korluğu qaranlıqda və zəif işıqda görmə vəziyyətidir. Bu xəstəlikdən əziyyət çəkən insanlar az işıqlı mühitlərdə belə sadə işləri yerinə yetirməkdə çətinlik çəkə bilərlər. Gecə korluğunun əlamətlərinin nə qədər şiddətli olacağı insandakı xəstəliyin dərəcəsi ilə yaxından əlaqəlidir.Gecə korluğu əslində xəstəlik olmaqdan çox fərqli sağlamlıq problemlərinə görə inkişaf edən bir simptomdur. Gözlər daim ətrafdakı işığa uyğunlaşır. Az işıqlı şəraitdə göz bəbəkləri (gözün ortasındakı kiçik qara sahə) böyüyərək gözə daxil olan işığın miqdarını artırır. Gözə daxil olan işıq gözün arxasındakı retinaya düşür. Torlu qişadakı konus və çubuq hüceyrələr bu işığı qəbul etməkdən məsuldur. Konus hüceyrələr rəngdə, çubuq hüceyrələr isə qaranlıqda görməyə imkan verir. Çubuq hüceyrələri zədə, xəstəlik və ya hər hansı digər səbəbdən zədələndikdə gecə görmə də təsirlənir.
Gecə korluğuna nə səbəb olur?
Gecə korluğu adətən gözlə əlaqəli əsas səbəblərə görə inkişaf edir. Sağlamlıq problemi. Gecə korluğuna səbəb ola bilən göz xəstəlikləri:
- Qlaukoma: Qlaukoma göz daxilində təzyiqin artmasının görmə sinirini zədələdiyi bir xəstəlikdir. Qlaukomadan asılı olaraq görmə ilə bağlı qalıcı problemlər ola bilər. Qlaukoma gecə korluğuna da səbəb ola bilər.
- Katarakta: Gözdəki linzanın şəffaflığını itirdiyi və bulanıqlaşdığı bir göz problemidir. Bu buludlanma, tez-tez yaşlanma ilə əlaqəli linzadakı zülalın deqradasiyası nəticəsində inkişaf edir. Katarakta zəif işıqda görmə də daxil olmaqla, görmə ilə bağlı problemlərə səbəb ola bilər.
- Miyopiya (uzaqgörmə): Miyopiya gözün üfüqi oxunun uzanması və işığın tam olaraq sarı nöqtəyə qədər azalda bilməməsi nəticəsində inkişaf edir. Miyopiyalı insanlar uzaq obyektləri görməkdə çətinlik çəkirlər. Miyopiya irəlilədikdə gecə korluğuna səbəb ola bilər.
- Retinitis Pigmentosa: Retinitis pigmentosa tor qişaya zərər verən genetik xəstəlikdir. Torlu qişanın zədələnməsi zəif işıqda görmə problemlərinə də yol aça bilər.
Gecə korluğuna necə diaqnoz qoymaq olar?
Ən vacib hissə gecə korluğunun diaqnozu xəstədə olan simptom və tapıntılardır. Həkim xəstənin şikayətlərini ətraflı şəkildə sorğu-sual edərək gecə korluğu və ya başqa bir göz xəstəliyinə diaqnoz qoymağa çalışır. Gecə korluğunda müşahidə oluna bilən əlamətlərlə bağlı həkim xəstəyə belə suallar verə bilər:
- Sütsüz işıqda evdə hərəkət etməkdə çətinlik çəkirsiniz?
- gecə maşın sürmək?
- Sarıq İşıqda üzləri tanımaq çətindir?
- İşıqdan qaranlıq mühitə keçidə uyğunlaşmaq çox vaxt aparır?
- İşıqdan qaranlıq mühitə keçəndə uzun müddət sonra görmə qabiliyyətiniz normallaşır?
- Baş ağrısı
- Göz ağrısı
- Ürək bulanması, qusma
- Bulanıq görmə
- İşığa qarşı həssaslıq
- Uzaqdakı obyektləri görməkdə çətinlik
Hansı Vitamin çatışmazlığı Gecə korluğuna səbəb olur?
Vitamin A çatışmazlığı gecə korluğuna səbəb ola bilər. Retinol olaraq da bilinən A vitamini tor qişanın işığa həssas bölgəsində yerləşən bir molekuldur və sinir mesajlarının şəkillərə çevrilməsində rol oynayır. Vitamin A çatışmazlığı Bu transformasiyada problemlər yarana bilər və gecə görmə pozulur.Mədəaltı vəzi çatışmazlığı, kistik fibroz kimi xəstəliklər; Bu, yağda həll olunan bir vitamin olan A vitamini çatışmazlığına səbəb ola bilər. Ona görə də bu xəstəlikləri olan insanlar da gecə korluğu riski altındadırlar.Gecə korluğu vitamin çatışmazlığında görülən bir xəstəlikdir. Pəhrizlə birlikdə kifayət qədər A vitamini qəbul etmək gecə korluğunun qarşısını almaq üçün çox vacibdir. A vitamini ilə zəngin qidaları aşağıdakı kimi sıralamaq olar:
- Kök
- Qovun
- Balqabaq
- Manqo
- İspanaq və digər tünd yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər
- Qaraciyərə bənzər qırmızı ət məhsulları
- Süd
- Yumurta
Gecə korluğunun müalicəsi Necədir?
Gecə korluğunun müalicəsində əsas məntiq görmə problemlərinin altında yatan səbəbləri müalicə etməkdir. Bu məqsədlə müxtəlif problemlər üçün müxtəlif müalicə üsulları tətbiq etmək lazımdır:
- Katarakta səbəb olduğu gecə korluğunun müalicəsi üçün zədələnmiş göz linzası dəyişdirilməlidir. Bu məqsədlə sadə bir göz əməliyyatı planlaşdırıla bilər. Cərrahi yolla bulanıq olan obyektiv yeni süni və şəffaf linza ilə əvəz olunur. Beləliklə, gecə korluğu və bulanıq görmə kimi şikayətlər düzəldilir.
- A vitamini çatışmazlığına bağlı gecə korluğunun düzəldilməsi üçün vitamin əlavələri qəbul edilməlidir. Balanslı və nizamlı qidalanan insanlarda A vitamini çatışmazlığı daha az olur. Bununla belə, düzgün qidalanmayan insanlarda və ya udma problemi yaradan xəstəliklərin olması halında vitamin çatışmazlığı riski artır.
- Retinitis pigmentosa kimi genetik vəziyyətlərə görə gecə korluğunun geri qaytarılma şansı yoxdur. . Retinitis piqmentozda piqment tor qişada yığılmağa başlayır. Bu yığılma gecə korluğu əməliyyatı və ya dərman kimi bir üsulla geri qaytarıla bilməz. Buna görə də, retinit piqmentozuna görə gecə korluğunun müalicəsi hazırda mümkün deyil. Bu tip xəstəliyi olan insanlar, gecə avtomobil idarə etmək kimi təhlükəli nəticələrə səbəb ola biləcək hallardan çəkinməlidirlər. Gecə korluğunun qarşısının alınmasında ağla gələn ilk üsul orqanizmin ehtiyac duyduğu A vitaminini təmin etməkdir. ehtiyatla alınır. Vitaminə əlavə olaraq görülə biləcək digər ehtiyat tədbirləri aşağıdakı kimi sıralana bilər:
- Günəş eynəklərinin taxılması: Günəş şüaları gözlərə zərər verə bilər və katarakt, makulyar degenerasiya və qlaukoma kimi problemlərə yol aça bilər. Bunun qarşısını almaq üçün xüsusilə günəşli havalarda gün eynəyi taxmaq məsləhət görülür. Günəş eynəyinə üstünlük veriləcək; O, gözü hər tərəfdən qorumaq, UVA və UVB şüalarının ən azı 99%-ni bloklamaq və görünən mavi işığın 75-90%-ni süzgəcdən keçirməlidir.
- Antioksidanlarla zəngin qidaların istehlakı: Bollu antioksidant vitaminlərin istehlakı , antioksidanlar baxımından. Zəngin meyvə və tərəvəz yemək göz sağlamlığını qorumağa kömək edir.
- Nizamlı idman etmək: Daimi fəaliyyət həm qan şəkərini tənzimləməklə, həm də göz təzyiqinin dəyərini aşağı salmaqla göz sağlamlığına töhfə verir.
- Daimi göz müayinəsi: Göz sağlamlığını yaxından izləmək üçün hər 1-2 ildən bir göz müayinəsinə getmək lazımdır. Bu nəzarətlər sayəsində gözlərdə ola biləcək sağlamlıq problemi erkən mərhələdə aşkar edilərək dərhal müalicə oluna bilər.
oxumaq: 9